Grecki pieśniarz wędrowny aojda, epik, śpiewak i recytator rapsod. Uważa się go za ojca poezji epickiej. Najstarszy znany z imienia europejski poeta, który zapewne przejął dziedzictwo długiej i bogatej tradycji ustnej poezji heroicznej. Do jego dzieł zalicza się eposy: Iliadę i Odyseję. Grecka tradycja widziała w nim również autora poematów heroikomicznych Batrachomyomachia i Margites oraz Hymnów homeryckich. Żaden poeta grecki nie przewyższył sławą Homera. Na wyspach Ios i Chios wzniesiono poświęcone mu świątynie, a w Olimpii i Delfach postawiono jego posągi. Pizystrat [>>] wprowadził recytacje homeryckich poematów na Panatenajach.
W starożytności krążyło wiele legend dotyczących Homera, większość z nich nie jest już nam znana. Współcześni badacze zgadzają się, że te opowieści nie mają żadnej wartości historycznej.
Niektóre z nich pojawiły się wcześnie i bardzo szybko się rozprzestrzeniły. Wśród nich można znaleźć twierdzenia, że Homer był niewidomy, że urodził się Chios, że był synem boga rzeki Meles płynącej koło Smyrny i nimfy Kreteis, a także że był wędrującym bardem. Przypisywano mu autorstwo wielu różnych tekstów, nazywanych Homericą, a wśród nich "Cypria", Hymny Homeryckie, "Mała Illiada", "Nostoi" i wiele innych, z czego znaczna część pozostaje zaginiona lub owiana legendą. Istnieją także różne wersje jego śmierci, wśród nich, że zmarł w Ios, lub że umarł po tym, jak nie udało mu się rozwiązać zagadki zadanej przez pewnego rybaka. Najlepiej znaną biografią Homera jest "Życie Homera" napisane przez Pseudo-Herodota.
Autorstwo Iliady i Odysei wzbudza do dziś 2019 wątpliwości, a problem ten nazwano kwestią homerycką. Z braku wiarygodnych danych o życiu Homera niektórzy badacze wysuwali hipotezę, że Homer nigdy nie istniał. Już w III w. p.n.e. aleksandryjscy krytycy tzw. chorizontes, czyli „rozdzielacze” uważali, że oba dzieła miały dwóch różnych autorów. W czasach nowożytnych niemiecki filolog F.A. Wolf w wydanej w 1795 r. książce Prolegomena ad Homerum ogłosił koncepcję zwaną teorią pluralistyczną, według której epopeje te są w istocie zlepkiem pieśni z różnych czasów, połączonych w Atenach w VI w. p.n.e. Po około stu pięćdziesięciu latach dyskusji i sporów zwyciężyła teoria unitarystyczna, zgodnie z którą Homer istniał i był autorem obu poematów, a jego zasługą jest stworzenie wybitnych dzieł w oparciu o wielowiekową tradycję pieśni heroicznych, istniejącą w starożytnej Grecji.
Homer w swych eposach posługiwał się charakterystycznym stylem. Styl homerycki cechuje się obecnością stałych epitetów, porównań homeryckich, wzniosłością występuje patos, a także występowaniem rozbudowanych realistycznych opisów, powodujących retardację, czyli spowolnienie akcji utworu.
